متن‌شناسی کتاب شاهد صادق(معرّفی و نسخه شناسی شاهد صادق نوشتة میرزا محمّد صادق اصفهانی)

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

کتاب شاهد صادق اثر میرزا‌محمّد‌صادق اصفهانی از آثار منثور ارزشمند قرن یازدهم هجری و یکی از نمونه‌های موّفق کتاب‌های چند دانشی (دانشنامه‌ای) تألیف شده در شبه‌قارّة هند است که کثرت نسخ خطّی از آن در کتابخانه‌های ایران و جهان، بیانگر ارزش علمی و اقبال عمومی به این اثر در عصر تألیف و سالهای بعد از آن بوده است. با این حال به دلایل نامعلومی تاکنون تصحیح و معرّفی نشده است. نظر به اهمیّت این کتاب از نظر اشتمال بر موضوعات مختلف و متنوّع، از جمله مردم‌شناسی، تاریخ اجتماعی، مباحث جغرافیایی، فرهنگ عوام، علوم دینی، اخبار و امثال و ...، می‌‌تواند از منابع قابل اعتماد در شناخت اوضاع و احوال اجتماعی، تاریخی، علمی و ادبی عصر مؤلّف به ‌شمار آید. این کتاب دربردارندۀ اطّلاعات عمیق و احاطه وسیع نویسنده در موضوعات مختلف است که امروز به شکل دایرة المعارفهای عمومی عرضه می شود. این مقاله که برگرفته از طرح تصحیح اثر و تحقیق در شرح احوال و آثار و شیوة دانشنامه‌نگاری میرزا صادق اصفهانی است، می کوشد تا ضمن بررسی سبک نگارش اثر، جایگاه ارزشمند آن را تا حدّی تببین کند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Textology of Shahed Sadiq (Introduction and Codicology of Shahed Sadiq by Mirza Mohammad Sadiq Esfahani)

چکیده [English]

Shahed Sadiq book by Mirza Mohammad Sadiq Esfahani is one of the valuable prose works of the eleventh century AH and one of the successful examples of multi-knowledge books (encyclopedias) compiled in the Indian subcontinent. the plurality of its manuscripts in libraries shows its scientific value and popularity.Yet, it has not been revisioned or introduced for unknown reasons. Considering the importance of this book in terms of inclusion of various and diverse topics, like anthropology, social history, geograhyl, popular culture, religion, proverbs, etc. It can be considered as one of the reliable sources in understanding the social, historical, scientific and literary conditions of the author's era. The book contains deep information of various topics, which is now presented in public encyclopedias. This article, tries to investigate the writing style of the work and explain its valuable place to some extent.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shahed Sadiq
  • Mirza Mohammad Sadiq Esfehani
  • critical correction