1
دانشیارگروه زبان و ادبیات عرب، دانشگاه شهید بهشتی
2
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب، دانشگاه بیروت
چکیده
زبان و ادبیّات فارسی به عنوان دومین زبان در تاریخ تمدّن اسلامی و مهم ترین زبان تأثیر گذار در زبان عربی، همواره مورد توجّه علما و ادبای عرب زبان به طور خاص و جامعة عرب به طور عام بوده است. آشنایی مجدّد جهان عرب با زبان و ادب فارسی در دورة معاصر به اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم برمی گردد. پژوهشگران و اهل ادب و نویسندگان عرب در قرن اخیر، تلاشهایی برای شناخت و معرّفی زبان و ادب عربی به جامعة عرب به انجام رساندهاند و در آثار خویش هر یک به نحوی دیدگاه خود را دربارة اهمیّت و ویژگیها و جایگاه زبان و ادب عربی اظهار داشتهاند. اینکه نویسندگان و ادبای عرب چه نگرشی دربارة زبان و ادبیّات فارسی دارند، مسئلهای است قابل تأمّل که این نوشتار بدان پرداخته و کوشیده است با روش تاریخی و توصیفی و با تکیه بر تصریحات نویسندگان عرب در دهههای اخیر، آن را بررسی کند. از بررسی انجام شده چنین بر میآید که اگر چه توجّه به زبان و ادب فارسی در دورة معاصر در کشورهای عربی دیر هنگام آغاز شد، ولی اندیشمندان عرب به خوبی به اهمیّت و ضرورت یادگیری زبان فارسی پی بردند و بر این باورند که فراگیری زبان فارسی برای تحقیقات مربوط به زبان عربی و شناخت فرهنگ و تمدّن اسلامی ضروری است. به علاوه، زبان و ادب فارسی در بر دارندة محتوایی غنی و زیباییهای ادبی خاصّ خود است که آن را به زبان و ادبیّات جهانی نزدیک میسازد.