در تاریخ ادبیّات ایران ، ناصرخسرو جایگاهی ویژه دارد . او شاعری متفکّر بوده و شعرش را تنها در خدمت تبلیغ اندیشة دینی و اصلاح عقیدة مخاطبانش قرار داده است . او در کنار شاعری ، کتاب‌هایی نیز در تبیین مبانی کیش باطنی تألیف کرده است . کتاب‌های فارسی او (از جمله جامع‌الحکمتین و زاد‌المسافرین) از نظر ویژگی‌های زبانی و واژگانی از نثرهای خوب قرن پنجم و دارای ارزش ادبی و زبانی است. منابع و مآخذ فکری ناصرخسرو ، عمدتاً منابع کیش اسماعیلی است و از جمله از رسائل اخوان‌الصّفا بهره‌های بسیاری برده است . ناصرخسرو در جامع‌الحکمتین ، در بخشی از کتاب ، به اقتضای مقام ، یکی از رسائل اخوان‌الصّفا را به طور کامل از عربی به فارسی ترجمه کرده است . البتّه او به مأخذ سخن خود و حتّی به ترجمه بودن یا نقل آن از مأخذی اشاره نکرده است . در این مقاله ، بخش‌هایی از جامع‌الحکمتین با متن عربی رسائل اخوان‌الصّفا مقایسه و مقابله شده و برای نخستین بار ، ترجمه بودن آن بخش از متن جامع‌الحکمتین ناصرخسرو اثبات شده است.
)