ترکیب موجِ گوهر و روند تاریخ آن

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

واژگان هر ترکیب باید قرینه‌ها و تناسب‌های خاصّی برای هم‌نشینی داشته باشند تا توسّط شبکه‌های خیال به یکدیگر متّصل شوند؛ به همین دلیل، با وجود دیرینگی‌ ارتباط برخی واژه‌ها در زبان و ادبیّات فارسی، در مواردی این پیوند به شکل‌گیری ترکیبی منجر نشده یا اگر هم ترکیبی شکل گرفته است، قرن‌ها به طول انجامیده است. در این تحقیق تلاش شده است، با مروری بر ارتباط دو واژة موج و گوهر در شعر فارسی، روند تاریخی شکل‌گیری ترکیب موج گوهر مورد بررسی قرار گیرد؛ ترکیبی که تقریباً در 170 بیت از غزلیّات بیدل به آن اشارة مستقیم شده است و بیدل‌پژوهان معاصر، به دلیل برداشت نارسا از آن، در تفسیر ابیات نیز دچار مشکل شده‌اند. لزوم مطالعة تاریخیِ پیدایش ترکیبات و تعبیرات، اهمّیّت و ضرورت این تحقیق را مشخّص می‌کند و شیوة پژوهش، بر اساس پیگیری روند تاریخیِ ترکیب است. نتیجة این پژوهش، افزون بر به‌دست دادن مفهوم درستی از این تعبیر، اثبات ارتباط تاریخی در شکل‌گیری پاره‌ای ترکیبات و تعبیرات در ادب فارسی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mowj-e gowhar (Gem wave) composition and its history trend

چکیده [English]

The words of each combination must have certain similarities and proportions for companionship in order to be connected to each other through networks of imagination; For this reason, despite the old connection of some words in the Persian language and literature, in some cases this connection did not lead to the formation of a combination or if a combination was formed, it lasted for centuries. In this research, an attempt has been made to examine the historical process of the formation of the combination of Mowj-e Gowhar by reviewing the relationship between the two words Mowj (wave) and Gowhar (gem) in Persian poetry. A combination that is directly mentioned in almost 170 verses of Bedil's sonnets, and contemporary Bedil scholars, due to their insufficient understanding of it, have had problems in interpreting the verses. The necessity of historical study of the emergence of compounds and interpretations identifies the importance and necessity of this research, and the research method is based on following the historical process of the composition. The result of this research, in addition to getting the correct meaning of this interpretation, is to prove the historical connection in the formation of pairs of combinations and interpretations in Persian literature.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Beedle
  • compounds
  • wave
  • jewelry
  • “the wave of jewerly”