بررسی اندیشة عطّار در باب معرفت و تطبیق آن با آراء گنوسی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

آیین گنوسی درحقیقت کیشی عرفانی است که هرچند در دامان مسیحیّت پرورش یافت، امّا نمی‌توان آن را آیینی تنها مسیحی دانست. این آیین، نحله‌های گوناگونی از جمله: مانویّت، صابئین مندایی، طریقة شمعون، والنتین، بازیلیدیس، مرقیون و... را شامل می شود. گنوسیان دارای دیدگاه های ثنوی بودند و این جهان را آفریدة خدای شر می‌دانستند. پایه و اصل اساسی عقاید گنوسی این نکته است که روح انسان در این دنیا اسیر است و راه نجات و رهایی او دستیابی به گنوس یا همان معرفت نجات بخش است  که توسّط فرستادگان الهی و منجیان آسمانی برای انسان به ارمغان آورده می‌شود و راه کسب این گونه معرفت قلب است نه عقل. این عقیده در عرفان اسلامی نیز یکی از مهمترین و اساسی ترین نکات بشمارمی‌رود و مشابهت فراوانی در دیدگاه معرفت شناسانة گنوسی و اسلامی وجود دارد. در آثار شاعران بزرگ عارف همچون عطّار می‌توان نشانه‌هایی از عقاید گنوسی یافت که از جملة این عقاید دیدگاه عطّار نسبت به معرفت است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.A Study of Attar's Thoughts on Knowledge and its comparison with Gnostic Ideas

چکیده [English]

Gnostic is a mystical religion which, although raised from Christianity, cannot be considered a pure Christian religion. This ritual includes various stages such as Manichaeism, Mandaeans, Simeon ritual, Valentin, Basilidis, Marcion, etc. The Gnosians had a dual view and believed the world was created by the evil God. The basic principle of Gnostic beliefs is that the human soul is captive in this world, and the way to salvation and liberation is to reach the Gnosis, which is brought to man by divine messengers, such knowledge is reached the heart, not the mind. This belief in Islamic mysticism is also considered as one of the most important and fundamental points and there is a lot of similarity in the viewpoint of Gnosticism and Islam. In the works of great mystic poets like Attar, signs of Gnostic beliefs can be found.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attar
  • Knowledge
  • Gnostic Ideas
ندارد