چکیده
دربارۀ تبار داستان ویس و رامین از دیرباز مباحث بسیاری مطرح شده است. برخی از پژوهشگران این داستان را متعلق به زمان و مکان خاصی ندانسته و با عنوان «تخیلی» از آن یاد کردهاند. برخی دیگر برای آن هویت تاریخی قائل شده و خاستگاه آن را به روزگار ساسانیان، اشکانیان و دیگر ادوار تاریخی نسبت دادهاند. بر مبنای پژوهش مینورسکی، انتساب این داستان به عصر اشکانی محتملتر از دیگر دورههاست. در پژوهش حاضر تلاش شده است با واکاوی منابع تاریخی و ادبی از منظری نوین، افزون بر شواهد مینورسکی، شواهد و استناداتی نویافته دربارۀ تبار اشکانی داستان ارائه شود. همچنین شواهد بیشتری در تأیید برخی دیدگاههای او به دست داده شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش پرهیز از کلیگویی و تلاش به منظور به دست دادن جزئیاتی شفاف و مرتبط با تبارِ اشکانی داستان است. ابتدا پیشینه، فرضیهها و نظریههای مختلف دربارۀ تبار این داستان ذکر شده است؛ سپس با مطالعۀ تاریخ و منابع مربوط به روزگار اشکانیان، بازتاب وقایع این عصر در ویس و رامین نشان داده میشود. در این راستا، شواهد نویافتهای از دورۀ اشکانی در پیوند با قلمرو جغرافیایی، سنتهای داستانی و حماسی و شفاهی، آیینها، سرگرمیها و بازیها، اهمیت اسبسواری و تیراندازی، ساختار ارتش و مواردی از این دست، مورد ارزیابی و بررسی تحلیلی قرار گرفته است.
کلیدواژهها