بازتاب وجوه فرهنگ ایرانی در منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان: مطالعه‌ی موردی مجموعه‌های پرفا، مینا و فارسی بیاموزیم .

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 زبانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

2 زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران

چکیده

به‌باور زبان‌شناسان اجتماعی، زبان و فرهنگ مفاهیمی جدایی‌ناپذیرند و نمی‌توان نشانه‌های دستگاه زبان را از دلالت‌های فرهنگی‌شان تهی کرد. ازاین‌رو، امروزه اهمیت آموزش فرهنگ در فرآیند آموزش زبان مورد تأکید فراوان است. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش برآمد که از میان مجموعه‌ کتاب‌های «مینا»، «فارسی بیاموزیم» و «پرفا»، کدام‌یک وجوه فرهنگ ایرانی را بیشتر بازتاب داده است. بدین منظور، در این پژوهش ابتدا بخش‌هایی که متضمن مؤلفه‌های فرهنگ ایرانی بودند، به روش کتابخانه‌ای از متون مذکور استخراج شدند و با بهره‌گیری از نرم‌افزار اکسل پیکره‌ای از داده‌های فرهنگی ایجاد شد. سپس داده‌ها با استفاده از چک‌لیست بایرم (1993) برچسب خوردند و در هشت دسته جای گرفتند. درنهایت از رهگذر بررسی کمی داده‌ها مشخص شد که «کلیشه‌ها و هویت فرهنگی» بیش از دیگر وجوه فرهنگی در کتب موردبررسی بازتاب یافته است. همچنین یافته‌های پژوهش نشان داد که محتوای آموزشی کتاب‌های فارسی بیاموزیم آمیختگی بیشتری با وجوه مختلف فرهنگ ایرانی داشته است و پس‌ازآن به‌ترتیب مجموعه‌ کتاب‌های پرفا و مینا قرار می‌گیرند. شایان توجه است که در تمام منابع بررسی‌شده حضور عناصر «فرهنگ سطحی» نسبت به عناصر «فرهنگ ژرف» به طرز قابل‌توجهی پررنگ‌تر بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reflection of Cultural Aspects in Persian Language Textbooks: A case Study of Mina, Parfa and Farsi Biamoozim .

نویسندگان [English]

  • mohmmad javad borgheei 1
  • Hesam Negini 2
1 Linguistics, Faculty of humanities, TMU, Tehran
2 Linguistics, Faculty of Literature and Foreign Languages, Allameh Tabatabyi University, Tehran
چکیده [English]

Language and culture are inseparable concepts, and cultural implications are indispensable to the teaching of language as a system of signs. Today, the importance of teaching culture is recognized more than ever before. The goal of this paper is to determine the extent to which each of the three series of Persian Language textbooks has reflected different aspects of Iranian culture. In doing so, we have extracted parts of these books which contain cultural references by using the library method. All data was then transferred to Excel to compile a corpus of cultural references found in the books, later being categorized under eight cultural tags based on Byram’s Checklist (1989). Analysis of the data revealed that most frequently reflected aspects were stereotypes and cultural identity. In addition, Farsi Biamoozim showed the highest tendency to refer to aspects of Iranian culture among the three series, with Parfa and Mina following respectively. The presence of elements of “surface culture” was more notable than that of “deep culture”.

کلیدواژه‌ها [English]

  • culture teaching
  • culture awareness
  • culture knowledge
  • deep culture
  • surface culture

مراجع

- آشنا، ح. و روحانی، م. (1389) «هویت فرهنگی ایرانیان از رویکردهای نظری تا مولفه‌های بنیادی»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 3 (4)، 185-157
- خویینی، ع. و پارسانسب، م. و کرمانی، ن. (۱۳۹۹). «نقد مجموعه فارسی بیاموزیم»، پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، ۲۰ (۸۰)، ۱۵۱-۱۷۴.
- دانشورکیان، ع. و حسینی‌لرگانی، م. ابوالحسنی‌چیمه، ز. (1398).«زبان و فرهنگ ( بررسی تطبیقی مضامین فرهنگی در کتاب‌های آموزش زبان فارسی )»، زبان فارسی و گویش‌های ایرانی 4 (1):128-113.
- داوری اردکانی، ن. و محمودی، ط. نواب، س. (۱۳۹2). «آموزش زبان فارسی، فرصتی مغتنم برای گسترش فرهنگ ایرانی»، فصلنامه مطالعات ملی، 53 ، 160-143.
- ذوالفقاری، ح. و غفاذی، م. محمودی بختیاری، ب. (1382). فارسی بیاموزیم جلد سوم، تهران: انتشارات مدرسه.
- ـــــــــــــــــــــ (1389). فارسی بیاموزیم کتاب راهنمای معلم، تهران: انتشارات مدرسه.
- ـــــــــــــــــــــ. (1395). فارسی بیاموزیم جلد اول (ویراست دوم)، تهران: انتشارات مدرسه.
- ـــــــــــــــــــــ (1396). فارسی بیاموزیم جلد دوم (ویراست دوم)، تهران: انتشارات مدرسه.
- صحرایی   ، ر. و غریبی، ا. و ملک‌لو، د. و صادقی، س. (1396). مینا (2)، تهران: کانون زبان ایران.
- ـــــــــــــــــــــــ (1395). مینا (1)، تهران: کانون زبان ایران.
- ــــــــــــــــــــــــ. (9139). مینا (3)، تهران: کانون زبان ایران.
- منصور نژاد، م. (1383). «تأملی در نگاه دکتر جواد طباطبایی به هویت ایرانی در تعامل با هویت اسلامی و غربی»، مطالعات ملی،4، 5، 9-30.
- میردهقان، م. و طاهرلو، ف. (1390). «تأثیر فرهنگ ایرانی در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان». ادبیات پارسی معاصر 2(1): 115–32.
- میردهقان، م. و کریم‌زاده، س. و باقری، ف. و آقایی، ح. و عبداللهی، ط. (1398). پرفا 3 سطح پیشرفته: کتاب درس، تهران: نگارستان اندیشه.
- ــــــــــــــــــــــــــــــ.(1398). پرفا 2 سطح میانی: کتاب درس، تهران: نگارستان اندیشه.
- ــــــــــــــــــــــــــــــ.(1397). پرفا 1 سطح پایه: کتاب درس، تهران: نگارستان اندیشه.
- Ariawan, S. (2020). Investigating Cultural Dimensions in EFL Textbook by Using Byram Checklist. Register Journal, 13(1), 123-152.
- Byram, M. (1993). Language and culture: The need for integration. In M. Byram (Ed.),Germany: Its representation in textbooks for
- Cortazzi, M., & Jin, L. (1999). Cultural mirrors: Materials and methods in the EFL classroom. in E., Hinkel, & M., Long. H. (Eds.).Culture in second language teaching and learning (pp. 196-219). Cambridge University Press.
- Fishman, J., & Gertner, M. H. (1992). The Rise and Fall of the Ethnic Revival: Perspectives on Language and Ethnicity. Amsterdam, Mouton Publishers.
- Gómez Rodríguez, L. F.(2015). The cultural content in EFL textbooks and what teachers need to do about it. Profile Issues in TeachersProfessional Development, 17(2), 167-187.
- Harrison, D. A. and others.(2002). Time, teams, and task performance: Changing effects of surface-and deep-level diversity on group functioning. Academy of management journal, 45(5), 1029-1045.
- Kramsch, C. (1993). Context and culture in language teaching. Oxford university press.
- Kramsch, C.(1995). The cultural component of language teaching. Language, culture and curriculum, 8(2), 83-92
- Leavitt, L., Wisdom, S., & Leavitt, K. (Eds.). (2017). Cultural awareness and competency development in higher education. IGI Global.
- Matić, J.(2017). ‘big c’and ‘small c’culture in efl materials used with second year students majoring in english at the department of english, university of belgrade. Komunikacija i kultura online, 6(6), 134-146
- Meyer, M. (1991). 10 Developing Transcultural Competence: Case Studies of Advanced Foreign. Mediating languages and cultures: Towards an intercultural theory of foreign language education, 60, 136.
- Seelye, H. N. (1988). Teaching Culture: Lincolnwood.
- Thanasoulas, D. (2001). The importance of teaching culture in the foreign language classroom. Radical pedagogy, 3(3), 1-25.
- Tomalin, B., & Stempleski, S. (1993). Cultural Awareness. Oxford University Press.
- Tomlinson, B. & Masuhara, H. (2004). Developing cultural awareness. MET, 13(1), 1–7
- Wardhaugh, R. (2002). An introduction to sociolinguistics (Fourth Ed.). Oxford: Blackwell Publishers.
- Wu, J.(2010). “A Content analysis of the Cultural Content in the EFL Textbooks”.
- Canadian Social Science, Vol. 6, No. 5, pp. 137-144.
- Zergollern-Miletić, L.(2011) An eternal question: How to teach culture?. In: Horvath, J. (Ed.) (2011) Empirical studies in English Applied Linguistics. Lingua Franca Csoport, Pecs, 3-12.
تاریخ ادبیات
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 85
بهار و تابستان ۱۴۰۰. شماره پیاپی : ۸۵/۱
تیر 1400
صفحه 61-84

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار