Estimating the Dates of Fath-Ali Khan Sabā’s Birth and the Composing of Shahanshahnameh

Document Type : علمی - پژوهشی

Authors

1 Postdoctoral researcher, Department of Persian Language and Literature, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran

2 Associated professor, Department of Persian Language and Literature, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran

Abstract

Sabā’s Shahnshahnameh as the first historical-literary source of Iran-Russia wars, is one of the works that represent the close relationship between understanding the text and its historical context; in such a way that knowing the exact date of this poem’s composition - which depends on an accurate estimate of the poet’s birth - plays a significant role in understanding the events mentioned in the work. Also, the importance of a primary historical source as Shahanshahnameh is related to the time span between the narration of events, and when incidents actually occurred. Although both Sabā and his masterpiece, Shahanshahnameh, are so prominent, there are not enough crucial details available of the personal and literary life of Fath-Ali Khan Sabā, poet laureate of Fath-Ali Shah’s Court. Among the unknown or erroneous historical facts about Sabā’s life are his date of birth, and the composing time of his notable poem: Shahanshahnameh. In the circumstances that no primary source had mentioned these dates, the subsequent resources have been forced to estimate them, and unfortunately, they have made mistakes in their estimations. In the present study, the data are collected through Research Library Method; the collected data from the written sources was compared and analyzed. The results of this research are that Sabā was born in 1176 AH. He had been composing Shahanshahnameh at the period of 1221 to 1225 AH. and subsequently, he probably had been writing Khodavandnameh from 1226 to 1229 AH. Thus, Shahanshahnameh is the first available text about the first round of Iran-Russia wars. This Poem is the only source that has reported events simultaneously.

Keywords

References

آریان‌پور، یحیی (1387) از صبا تا نیما، ج1، تهران: علمی و فرهنگی.
بیاتی، نرگس (1394) «حماسه‌سرایی در عصر قاجار با تکیه بر حماسه‌های تاریخی»، به راهنمایی محمدرضا نجاریان. پایان‌نامۀ مقطع کارشناسی ارشد رشتۀ زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد.
حسینی فسایی، میرزا حسن (1378) فارسنامه ناصری، ج1، تصحیح منصور رستگار فسایی، تهران: امیرکبیر.
دنبلی (مفتون)، عبدالرزاق (1343) تذکرۀ نگارستان دارا، ج1، تصحیح عبدالرسول خیام‌پور، تبریز: انتشارات مؤسسۀ تاریخ و فرهنگ ایران.
دنبلی (مفتون)، عبدالرزاق (1383) مآثر السلطانیه، تصحیح غلامحسین زرگری‌نژاد، تهران: انتشارات موسسه ایران.
صبا، فتحعلی خان (1225) شهنشاهنامه، نسخۀ خطی، کتابخانۀ ملی انگلستان، 3442.
صبا، فتحعلی خان (1313) گلشن صبا، به اهتمام: ح. کوهی کرمانی، تهران: نسیم صبا.
صبا، فتحعلی خان (بی‌تا) خداوندنامه، نسخۀ خطی، کتابخانۀ مجلس، 367.
صفایی، ابراهیم (بی‌تا) نهضت ادبی ایران در عصر قاجار، تهران: کتابفروشی ابن‌سینا.
ضرابی، عبدالرحیم کلانتر (1379) تاریخ کاشان، به‌کوشش ایرج افشار، تهران: امیرکبیر.
فاضل گروسی، عبدالحسین (1376) تذکرۀ انجمن خاقان، تهران: روزنه.
متولی حقیقی، یوسف (1384) «شاهنامه‌ای که پایانش خوش نبود: بررسی یک متن تاریخی دورۀ قاجار»، پژوهشنامۀ تاریخ، ش 1، ص 57تا76.
محمود میرزا قاجار، بن فتحعلی شاه (1346) سفینه‌المحمود، ج1، تصحیح عبدالرسول خیام‌پور، تبریز: انتشارات مؤسسۀ تاریخ و فرهنگ ایران.
نخجوانی، حسین (1329) «زندگی و شخصیت ملک‌الشعرا فتحعلی خان صبا»، نشریۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، ش 19 و 20، ص 191تا201.
هدایت، رضاقلی (1270) روضه الصفا، بی‌جا.
همایی، جلال‌الدین (1385) یادداشت‌های استاد علامه جلال‌الدین همایی در حاشیۀ مجمع الفصاء هدایت، گردآورنده: ناصرالدین شاه‌حسینی، تهران: هما.
هوشنگ مهدوی، عبدالرضا (1393) تاریخ روابط خارجی ایران، تهران: امیرکبیر.
Literature History
Volume 14, Issue 2 - Serial Number 85
Autumn & Winter 2021. ser: 85/2
July 2021
Pages 5-18

Files

Share

How to cite

Statistics