رویکردهای نوین در تاریخ ادبیات نگاری

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علامۀ طباطبائی

2 سازمان سمت

چکیده

وقتی‌ چارچوب نظری مدوّنی‌ در زمینۀ تاریخ‌‌‌نگاری ‌ادبیات فارسی و‌جود ندارد، قدم نخست‌ می‌‌تواند این باشد‌ که از تجارب کشورهای پیشرفته‌‌‌تر بهره ببریم؛ سنّت تذکره‌‌‌‌نویسی در ایران قوی بوده است ولی‌ تاریخ‌‌نویسی ادبیات، از منظری انتقادی‌ و‌‌ به‌شکلی‌‌ ‌روش‌‌مند، چندان پیشینه‌‌‌‌‌دار‌ نیست. امّا در اروپا (به‌‌ویژه در سال‌‌های 1980)‌ تلاش‌های گسترده‌ای شده است تا چارچوب‌‌‌های‌ نظری‌ و انتقادی تازه‌ای ارائه شود.‌ نمونه‌‌‌‌ای‌‌ شاخص‌ از این تلاش‌‌ها در مجلّۀ‌ علمی تخصصی New Literary History [تاریخ ادبی جدید] دیده می‌شود. با تحلیل آماریِ‌ ‌مقاله‌‌‌های‌ این‌ مجلّه‌ می‌توان دریافت‌ که چه رویکردهایی، در چه دوره‌‌هایی، غالب بوده‌‌اند. آنچه به‌‌طور کلّی دیده می‌شود نوعی‌ «چرخشِ پارادایم‌» در نظریۀ‌ تاریخ‌‌نگاری ادبی‌، به‌‌‌‌سمت برساخته‌‌‌انگاریِ روایی‌‌ و تاریخ‌‌گرایی‌‌ نوین است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

New Approaches to Literary Historiography

نویسندگان [English]

  • Masoud Farahmandfar 1
  • Abdolrasoul Shakeri 2
1 University of Allameh Tabatabaei
2 SAMT
چکیده [English]

Since Persian literary historiography is theoretically exiguous, taking after the experiences of advanced countries on this very subject would be a proper first step to take. Though writing memoirs [Tazkirah] is an ingrained tradition in Persian literature, the idea of writing literary histories from critical perspectives is unaccustomed. In Europe however there have been copious attempts, especially in the 1980s, to bridge this theoretical gap and to offer fresh critical frameworks. One of these attempts has been masterfully exerted by the prestigious journal of New Literary History. A statistical analysis of its articles will reveal the dominant approaches and their periods of success or failure. Overall, we may unfalteringly discover a paradigm shift in theoretical discussions in favor of narrative constructivism and new historicism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • 1- literary history2- historiography3-
  • constructivism 4- new historicism

مراجع

  • تلطف، کامران (1394). سیاست نوشتار: پژوهشی در شعر و داستان معاصر، ترجمة مهرک ‌‌کمالی، تهران: نشر نامک.
  • جمعی از نویسندگان (1384)، دربارۀ تاریخ ادبیات، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعۀ علوم انسانی.
  • زرقانی، سید مهدی (1394)، «گفتمان‌های معاصر و سنّت تاریخ ادبیات نگاری در ایران»، نامه فرهنگستان، دوره پانزدهم زمستان، شماره 2 (پیاپی 58)، صص 65-39.
  • زرقانی، سید مهدی (1388)، «طرحی برای طبقه‌بندی نوع ادبی در دوره کلاسیک»، پژوهش‌های ادبی، تابستان، شماره 24، صص 106-81.
  • زرقانی، سید مهدی (1390)، تاریخ ادبی ایران و قلمرو زبان فارسی: تطور و دگردیسی ژانرها تا میانة سدة پنجم، چاپ دوم، انتشارات سخن.
  • سارلی، ناصرقلی (1392)، «رویکردها و شیوه‌های دوره‌بندی در تاریخ ادبی» فنون ادبی، سال پنجم، شمارۀ 2 (پیاپی 9)، پاییز و زمستان، صص 108-89.
  • سارلی، ناصرقلی (1392)، نقد و بازاندیشی دوره‌بندی در تاریخ ادبی. نقد ادبی سال 6، شمارۀ 23، صص ۱۱-۳۶.
  • سارلی، ناصرقلی (1391)، مفهوم دوره در مطالعات ادبی، نقد ابی، سال 5، شمارۀ 19، صص 58-27.
  • سارلی، ناصرقلی (1391)، دوره‌بندی در تاریخ ادبی، مجلۀ تاریخ ادبیات، پاییز و زمستان، شمارۀ 3/71، صص 116-91.
  • سمیعی گیلانی، احمد. (1386). نارسایی‌ها در تدوین تاریخ ادبیات فارسی و ضرورت اصلاح و رفع آنها. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد ایران‌شناسی.
  • کریمی حکاک، احمد (1384)؛ طلیعة تجدد در شعر فارسی، ترجمة مسعود جعفری، تهران: انتشارات مروارید.
  • فتوحی رودمعجنی، محمود (1387)، نظریة تاریخ ادبیات: با بررسی انتقادی تاریخ ادبیات‌نگاری در ایران، چ دوم، تهران: انتشارات سخن.
  • میرعابدینی، حسن (1394-1389). مروری بر تاریخ ادبیات‌نگاری معاصر (در چهار دفتر). تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
  • Adamiyat, Fereydoun and Thomas M. Ricks (1971). "Problems in Iranian Historiography," Iranian Studies 4, 4: 132-156.
  • Ahmadi, Wali (2004). "The Institution of Persian Literature and the Genealogy of Bahar's Stylistics," British Journal of Middle Eastern Studies 31, 2: 141-152.
  • Ankersmit, Frank (1994). "The Origins of Postmodernist Historiography," in Historiography Between Modernism and Postmodernism, ed. Jerzy Topolski. Amsterdam : Rodopi, 87-119.
  • Arac, Jonathan (2008). "What Good Can Literary History Do?" American Literary History: 1-11.
  • Aseguinolaza, Fernando Cabo (2011). "The Spatial Turn in Literary Historiography," CLCWeb: Comparative Literature and Culture 13, 5: 1-9.
  • Bennett, Bruce (2010). "Nation and Literary History," Australian Cultural History 28, 2-3: 123-130.
  • Bernbaum, Ernest (1926). "The Views of the Great Critics on the Historical Novel," PMLA 41, 2: 424-441.
  • Burger, Peter (1985). "On Literary History," Poetics 14: 199-207.
  • Cameron, J. M. (1969). "Problems of Literary History," New Literary History 1, 1: 7-20.
  • Carr, David (2014). Experience and History: Phenomenological Perspectives on the Historical World. Oxford and New York: Oxford University Press.
  • Corstius, Jan Brandt (1970). "Literary History and the Study of Literature," New Literary History 2, 1: 65-71.
  • Dadkhah, Kamran M. (1999). "Myths and Facts in Iranian Historiography," Cira Bulletin 15, 1: 20-25.
  • De Vries, G. J. (1983). "Remarks on the Historiography of Greek Literature," Mnemosyne 3/4: 241-259.
  • Domanska, Ewa (2014). "Hayden White and Liberation Historiography," Rethinking History: The Journal of Theory and Practice, September issue: 1-11.
  • Ferguson, Frances (2008). "Planetary Literary History: The Place of the Text," New Literary History 39, 3: 657-684.
  • Frow, John (1986). Marxism and Literary History. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
  • Greenblatt, Stephen (1990). "Resonance and Wonder," Bulletin of the American Academy of Arts and Sciences 43, 4: 11-34.
  • Gumbrecht, Hans Ulrich and Peter Heath (1985). "History of Literature, Fragment of a Vanished Totality?" New Literary History 16, 3: 467-479.
  • Karimi-Hakkak, Ahmad., 1985. Recasting Persian Poetry: Scenarios of Poetic Modernity in Iran. Univ of Utah.
  • Hutcheon, Linda (2000). "Historiographic Metafiction," in Theory of the Novel: A Historical Approach, edited by byMichael McKeon. Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press.
  • Hutcheon, Linda and Mario Valdés (1994). "Rethinking Literary History—Comparatively," American Council of Learned Societies, 27: 1-13.
  • Jauss, Hans Robert and Elizabeth Benzinger (1970). "Literary History as a Challenge to Literary Theory," New Literary History 2, 1: 7-37.
  • Lorenz, Chris (1999). "Comparative Historiography: Problems and Perspectives," History and Theory 38, 1: 25-39.
  • Malpas, Simon, ed. (2001). Postmodern Debates. New York: Palgrave.
  • Malpas, Simon (2005). The Postmodern. London and New York: Routledge.
  • Matthews, Brander (1911). "The Economic Interpretation of Literary History," The North American Review 193, 663: 229-241.
  • Meisami, Julie Scott (2000). "History as Literature," Iranian Studies 33: 15-3.
  • Messmer, Marietta (2000). "Reading National American Literary Historiography Internationally," Comparative Literature 52, 3: 193-212.
  • Messmer, Marietta (2001). "Twentieth-Century American Literary Historiography," Comparative Literature and Culture 3, 2: 1-12.
  • Miller, J. Hillis (1989). "The Function of Literary Theory at the Present Time," in The Future of Literary Theory, ed. Ralph Cohen. New York & London: Routledge, 102111.
  • Muller, Harro (1987). "A Few Poisoned Arrows Wouldn't Be So Bad: Ten Interjections on the Connection between Historical Theory, Hermeneutics, and Literary Historiography," Poetics 16: 93-102.
  • Paulson, Roland (1970). "English Literary History at the Johns Hopkins University," New Literary History 1, 3: 559-564.
  • Pelc, Jerzy (1975). "Some Methodological Problems in Literary History," New Literary History 7, 1: 89-96.
  • Perkins, David (1992). Is Literary History Possible? Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press.
  • Phillips, Mark (1989). "Macaulay, Scott, and the Literary Challenge to Historiography," Journal of the History of Ideas 50, 1: 117-133.
  • Pieters, Jurgen (2000). "New Historicism: Postmodern Historiography between Narrativism and Heterology," History and Theory 39, 1: 21-38.
  • Pihlainen, Kalle (2013). "Rereading Narrative Constructivism," Rethinking History: The Journal of Theory and Practice: 1-19.
  • Price, Richard (1996). "Historiography, Narrative, and the Nineteenth Century," Journal of British Studies 35, 2: 220-256.
  • Riegel, Hnery (1909). "The Vitality of Literary History," The Biblical World 33, 6: 399-407.
  • Riffaterre, Michael (1970). "The Stylistic Approach to Literary History," New Literary History 2, 1: 39-55.
  • Schinkel, Anders (2004). "History and Historiography in Process," History and Theory 43, 1: 39-56.
  • Schipper, Mineke (1987). "National Literatures and Literary History," Research in African Literatures 18, 3: 280-292.
  • Starobinski, Jean and Bruno Braunrot (1975). "The Meaning of Literary History," New Literary History 7, 1: 83-88.
  • Talattof, K., 2000. The politics of writing in Iran: A history of modern Persian literature. Syracuse University Press.
  • Thornton, William H. (1993). "Beyond the Poetics of History: Narrativity and Referentiality in the New Literary Historiography," Theoria: A Journal of Social and Political Theory 81/82: 87-98.
  • Thornton, William H. (1994). "The politics of Literary Historiography," Journal of Literary Studies 10, 3-4: 425-436.
  • Tihanov, Galin (2008). "The Future of Literary History: Three Challenges in the 21st Century," Primerjalna književnost (Ljubljana) 31.1: 65-72.
  • Tucker, Aviezer (2001). "The Future of the Philosophy of Historiography," History and Theory 40: 37-56.
  • Waters, Mary A. (2011). "Literary History Writing, 1770-1820 (Review)," Eighteenth-Century Studies ‌45, 1: 166-168.
  • Weimann, Robert (1973). "French Structuralism and Literary History: Some Critiques and Reconsiderations," New Literary History 4, 3: 437-469.
  • White, Hayden (1975 [1973]). Metahistory. Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press.
  • White, Hayden (1975). "The Problem of Change in Literary History," New Literary History 7, 1: 97-111.
  • White, Hayden (2008). "Commentary, 'With no particular place to go': Literary History in the Age of the Global Picture," New Literary History 39, 3: 727-745.
  • Zagorin, Perez (1990). "Historiography and Postmodernism: Reconsiderations," History and Theory 29, 3: 263-274.
تاریخ ادبیات
دوره 12، شماره 2
1398
صفحه 195-215

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار