چند نکتۀ تازه دربارۀ عبداللطیف طسوجی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

با این‌که از مرگِ عبداللطیف طسوجی (حدود 1300 ق.)، مترجم پرآوازه و چیره‌دستِ هزار و یک شب، مدت زیادی نگذشته، دربارۀ وقایع زندگی و سایر نوشته‌های احتمالی وی اطلاعات اندکی در دست است. در این جستار ضمنِ بررسی برخی گزارش‌ها دربارۀ عبداللطیف طسوجی، نخست صحت انتساب کتاب برهان جامع به وی مورد بررسی قرار گرفته است و در ادامه ترجمۀ کشف‌الغمه که یکی از دیگر آثار ناشناختۀ طسوجی است و در جایی به آن اشاره نشده، نمایانده شده است. افزون بر این‌ها نامه‌ای به خط عبداللطیف طسوجی که برای ناصرالدین‌شاه قاجار از نجف فرستاده و یک سند معتبر دربارۀ زندگانی اوست، آورده شده است. در مقدمه‌های چاپ‌های گونه‌گونِ کتاب هزار و یک شب، بخش و بهرۀ اندکی به مترجم شهیر و چیره‌دستِ این کتاب، یعنی عبداللطف طسوجی اختصاص یافته است؛ به گونه‌ای که مثلاً در مقدمۀ هزار و یک شب چاپ علی‌اصغر حکمت، افزون بر سخنان طسوجی در مقدمۀ هزار و یک شب که دربارۀ علت ترجمۀ کتاب است، مطلب دیگری دربارۀ زندگی او وجود ندارد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A new point of Abdol Latif Tasooji

نویسنده [English]

  • majid mansoori
buali sina university
چکیده [English]

While the death of Abdul Latif Tasooj (about 1300 BC.), Translated by renowned and skilled Thousand and One Nights, long ago, life events, and other writings about his possible little information at hand. In addition to the names of Najaf Abdul Naser al-Din Shah Qajar Tasooj to send a valid document about his life, is given.
Keywords: comprehensive proof, discovered Alghmh translation, translation of Panchatantra, Zilossoltan, Nasereddin Shah.While the death of Abdul Latif Tasooj (about 1300 BC.), Translated by renowned and skilled Thousand and One Nights, long ago, life events, and other writings about his possible little information at hand. In addition to the names of Najaf Abdul Naser al-Din Shah Qajar Tasooj to send a valid document about his life, is given. In addition to the names of Najaf Abdul Naser al-Din Shah Qajar Tasooj to send a valid document about his life, is given.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Borhan jamee
  • translation of Kashfolghoma
  • translation of Panchatantra
  • Zilossoltan
  • Nasereddin Shah
  1. آرین‌پور، یحیی (1382). از صبا تا نیما. تهران: زوّار.
  2. اربلی، علی بن عیسی. (1427 ق.). کشف‌الغُمه فی معرفه الائمه. قدم له احمد الحسینی. بی‌جا: مکتبه الحیدریه.
  3. اعتماد السلطنه، محمدحسن خان. (1362). چهل‌سال تاریخ ایران؛ المآثر و الآثار. به کوشش ایرج افشار. تهران: اساطیر.
  4. بهار، محمدتقی (1317). «تعلیم زبان فارسی و کتاب‌هایی که لازم داریم». فصلنامۀ تعلیم و تربیت. سال هشتم. مرداد و شهریور. شمارۀ 5 و 6. ص 1-8.
  5. ــــــــــــــــــــ (1381). سبک‌شناسی. تهران: زوّار.
  6. ترابی طباطبایی، سیدجمال‌الدین (1377). «سندی از یک حجّ نیابتی». فصلنامۀ میقات حجّ. دورۀ 6. شمارۀ 23. صص 1-1.
  7. تربیت، محمدعلی (1378). دانشمندان آذربایجان. به کوشش غلامرضا طباطبایی مجد. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  8. تهرانی، آقابزرگ (1430 ه. ق.). طبقات اعلام الشیعه. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  9. ــــــــــــــــــــــ (1373). مصنفات شیعه. به اهتمام محمد آصف فکرت. مشهد: آستان قدس رضوی.
  10. ثمینی، نغمه (1379). کتاب عشق و شعبده؛ پژوهشی در هزار و یک شب. تهران: مرکز.
  11. حائری، عبدالحسین (1357). فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی. ج21. تهران: کتابخانۀ مجلس.
  12. حسینی، نجمه و صرفی، محمدرضا (1389). «بررسی وجوه روایتی در روایت‌های هزارویک شب». نشریۀ ادب و زبان دانشگاه شهید باهنر کرمان. شمارۀ 27، پیاپی 24. ص 1- 28.
  13. دانشنامه زبان و ادب فارسی. (1385). زیر نظر اسماعیل سعادت. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
  14. دبیرسیاقی، محمد (1375). فرهنگ‌های فارسی به فارسی و... . تهران: آرا.
  15. زوارئی علی بن الحسین. (1382). ترجمه‌المناقب. تصحیح سید ابراهیم میانجی. تهران: اسلامیه.
  16. طسوجی تبریزی، عبداللطیف (1286). ترجمۀ کشف‌الغُمه. نسخۀ خطی کتابخانۀ مجلس. شمارۀ 5347. به خط آقابابا پسر ملامحمدمهدی شهمیرزایی. تاریخ تحریر 1288 ق.
  17. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1315). هزار و یک شب. تحقیق علی اصغر حکمت. تهران: کلالۀ خاور.
  18. ظل‌السلطان، مسعود میرزا. (1368). خاطرات ظل السلطان؛ تاریخ مسعودی. به تصحیح حسین خدیو جم. تهران: اساطیر.
  19. محجوب، محمدجعفر. (1386). ادبیات عامیانۀ ایران. به کوشش حسن ذوالفقاری. تهران: چشمه.
  20. مدرس تبریزی، محمدعلی. (1339). ریحانۀ‌الأدب فی تراجم المعروفین. تهران: شرکت سهامی طبع کتاب.
  21. مشار، خانبابا (1343). مؤلفین کتب چاپی فارسی. بی جا: بی نا.
  22. منزوی، احمد (1386). فهرست‌وارۀ کتاب‌های فارسی. تهران: دایره‌المعارف بزرگ اسلامی.
  23. میرزا سمیعا، محمدسمیع (1378). تذکرة‌الملوک. ترجمۀ مسعود رجب‌نیا، به کوشش محمد دبیرسیاقی. تهران: امیرکبیر.