بررسی تحلیلی انتقادی مقالات کلیله پژوهی (۱۳۰۰– ۱۳۹۴ ش)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

چکیده
تهیۀ کتابشناسی‌های تحلیلی انتقادی در سال‌های اخیر مورد اقبال پژوهشگران قرارگرفته است. ازآنجاکه این دسته از پژوهش‌ها با نمایاندن وجوه کمّی و کیفی تحقیقات صورت گرفته در زمینه‌ای خاص راهگشای محققان آتی است، توجه بدان‌ها بایسته به نظر می‌رسد. این امر دربارۀ آثاری که از جایگاهی ممتاز برخوردارند اهمیتی دوچندان دارد.ازجمله آثار شاخص ادب فارسی، کلیله‌ودمنه است. اثری که روایت‌های مختلف آن، سال‌ها مطمح نظر ادب دوستان و پژوهشگران بوده و از دیدگاه‌های مختلف مورد ارزیابی قرارگرفته است. رویکرد به این اثر در ادوار مختلف به لحاظ کمّی و کیفی متفاوت بوده است. این پژوهش به تحلیل زمانی و موضوعی مقاله‌هایی پرداخته است که در فاصله زمانی ۱۳۰۰ -۱۳۹۴ شمسی در پیوند با کلیله‌ودمنه بهرام شاهی به زبان فارسی نگاشته و یا ترجمه‌شده است.نمایاندن میزان اقبال به کلیله‌ودمنه در دهه‌های گوناگون، همچنین موضوعات پرتکرار و مغفول مانده در عرصۀ کلیله پژوهی از دستاوردهای این پژوهش است. همچنین بررسی‌ها نشانگر آن است که میان کمّیت و کیفیت پژوهش‌ها تناسبی وجود ندارد و این مسئله‌ای است که هم تحلیل زمانی و هم تحلیل موضوعی آن را تصدیق می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Critical Analytical Review of Kelileh Research Articles (1300- 1394)

نویسندگان [English]

  • mozhgan Ahmadi 1
  • Mohsen Mohamadi 2
1 Ph.D. candidate, Department of Persian Language and Literature, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
2 Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

The development of critical analytical bibliographies has been favored by researchers in recent years.Since this type of research is a way for future researchers to show the quantitative and qualitative aspects of research done in specific fields, it seems necessary to pay attention to them. This is doubly important for works that have a privileged position.One of the index works of Persian literature is Kelileh and Demneh. A work whose various narratives have been considered by literary friends and researchers for many years. It has been evaluated from different perspectives. The approach to this work has been different quantitatively and qualitatively in different periods. This research has dealt with the temporal and thematic analysis of articles that have been written or translated into Persian in the period 1300-1394 in connection with Bahram Shahi's Kelileh and Demneh. One of the achievements of this study is showing the degree of success of the Kelileh in different decades, as well as the frequently repeated and neglected topics in the field of Kelileh studies. Studies also show that there is no proportionality between the quantity and quality of researches and this is an issue that is confirmed by both temporal and thematic analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bibliography
  • Kelileh and Demneh
  • Technical prose. Nasrollah monshi. Literary Criticism
- آهی، محمد، مهربانی‌ممدوح، فاطمه (۱۳۹۳). عمل‌گرایی (پراگماتیسم) در کلیله‌ودمنه. متن‌پژوهی ادبی. ش ۶۱.
- ارجی، علی‌اصغر(۱۳۹۲). کلیله‌ودمنه تمثیل‌هایی برای کودکان یا بزرگ‌سالان. کتاب ماه کودک و نوجوان. ش ۱۹۴.
- ازغندی، علیرضا (۱۳۸۶). پند نیاکان، آیین حکومت‌داری در کلیله‌ودمنه. رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی. ش ۱۱.
- اطمینان، خدیجه (۱۳۸۸). الیتیزم و مشابهت‌های مندرج در کلیله‌ودمنه و مرزبان‌‌نامه با آن. کتاب ماه ادبیات. ش ۱۴۳.
- __________ (۱۳۸۶). کنسرواتیزم و مشابهت‌های مضامین کلیله‌ودمنه و مرزبان‌نامه با آن، ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، ش ۹.
- __________ (۱۳۸۷)، لیبرالیزم و مشابهت‌های مضامین کلیله‌ودمنه و مرزبان‌نامه با آن، ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، ش ۱۰.
- اطمینان، خدیجه، حلبی، علی‌اصغر (۱۳۸۸). ماکیاولیسم و مشابهت‌های مندرج در کلیله‌ودمنه و مرزبان‌نامه با آن. پیک نور. ش ۱.
- افشار، ایرج و کاشیان، ایران ناز (۱۳۴۰ -۱۳۹۰). فهرست مقالات فارسی درزمینهٔ تحقیقات ایرانی. ج ۱ تا ۱۰. تهران. مرکز دایرت المعارف بزرگ اسلامی.
- اقبال، عباس (۱۳۵۲). کلیله‌ ودمنه. فرهنگ ایران‌زمین. ش ۱۹.
- انوری، حسن (۱۳۷۹). آیا باب برزویه طبیب در کلیله‌ودمنه نوشته ابن‌مقفع است. یادنامه دکتر احمد تفضلی؛ اشرف صادقی، علی (گردآورنده)، تهران: سخن.
- ایزدیار، محسن، پاشایی‌فخری، کامران (۱۳۹۳). بررسی مفاهیم تعلیمی رهبری تحول گرا در کلیله‌ودمنه، نهمین همایش بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی.
- ایندوشیکار (۱۳۳۸). افسانه‌های ادبیات هندی و کلیله‌ودمنه. دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز. ش ۵۰.
- تقوی، محمد، بهنام، مینا (۱۳۹۱). تفاوت راوی قصه‌نویس و قصه‌گو در داستان شیر و گاو از کلیله‌ودمنه و داستان‌های بیدپای. پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی. ش ۱۲.
- پروین‌گنابادی، محمد (۱۳۲۷). چند نکته دربارۀ اسلوب نثر کلیله‌ودمنه بهرامشاهی. پیام نو. ش ۵.
- _________(۱۳۴۶). ترجمه کلیله‌ودمنه (تصحیح و توضیح مجتبی مینوی). راهنمای کتاب. ش:۳۷۸.
- جعفری، محمد (۱۳۸۵). درباره ادبیات شفاهی افسانه‌های تمثیلی (حیوانات). پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان. ش ۴۵-۴۶.
- تحصیلی، علی (۱۳۹۰)، خوانشی معاصر از حکایات کلیله‌ودمنه(بخش اول). نمایش. ش ۱۴۳: ۸۵ – ۹۰، (بخش دوم): ش ۱۴۴.
- تمیم‌داری، احمد، عباسی، سمانه (۱۳۹۳). بررسی ساختارگرایانه باب شیر و گاو کلیله‌ودمنه بر اساس الگوی کلود برمون. متن پژوهی ادبی. ش ۵۹.
- جلیل زاده رضایی، سپیده (۱۳۹۴). مقایسه اصول برنامه‌ریزی مدیریتی در مرزبان‌نامه و کلیله‌ودمنه. همایش جستارهای ادبی، زبان و ارتباطات فرهنگی.
- جهانشاهی افشار، علی (۱۳۹۴). بررسی تطبیقی ویژگی‌های زنان در «دکامرون» با «سندباد نامه» و «کلیله‌ودمنه». ادبیات تطبیقی. ش ۱۳.
- حسنلی، کاووس، میرصوفی املشی، زهرا (۱۳۹۶). بررسی انتقادی مقالات علمی پژوهشی با موضوع «شخصیت و شخصیت‌پردازی» در ادبیات نمایشی. نقد ادبی. ش ۳۹.
- حمیدی، محمد محسن (۱۳۸۶).  فرهنگ سیاسی به روایت کلیله‌ودمنه. اطلاعات اقتصادی - سیاسی. ش ۲۳۷ و ۲۳۸.
- حیاتی، زهرا (۱۳۹۸). نقد مقالات علمی پژوهشی با موضوع بررسی متون ادبی از دیدگاه زمان روایی ژنت. نقد ادبی. ش ۴۵.
- خراسانی، احمد (۱۳۳۰). یک بحث درباره کلیله‌ودمنه بهرامشاهی. دانش. ش 7.
- داریوش، پرویز (۱۳۳۶). سؤالات و احتجاجات. یغما. ش ۱۰۷.
- دهقانیان، جواد (۱۳۹۰). بازخوانی داستان شیر و گاو کلیله‌ودمنه بر اساس نظریه ساخت شکنی. پژوهش‌های ادبی. ش ۳۱، ۳۲.
- دهقانیان، جواد، نیکو‌بخت، ناصر (۱۳۹۰). نقد اخلاق‌گرایی در کلیله‌ودمنه با نیم‌نگاهی به اندیشه‌های ماکیاولی. نقد ادبی. ش ۱۴.
- دوبلوا، فرانسوا (۱۳۸۱). نگاهی اجمالی به نخستین ترجمه‌های کلیله‌ودمنه. پل فیروزه. ش ۶
- ذبیح‌نیا عمران، آسیه، سنگکی، سمیه (۱۳۹۱). تعلیم الگوی حکومت در کلیله‌ودمنه و گلستان سعدی. پژوهش‌نامه ادبیات تعلیمی. ش ۱۳.
- راغب، محمد (۱۳۹۳). گسترش پی‌رنگ در خطوط فرعی داستانی در قصه‌های ایرانی و هندی. نامه فرهنگستان (ویژه‌نامه شبه‌قاره). ش ۲.
- رحیم‌پور، مهدی (۱۳۸۲). از مؤلفی ناشناخته تا استاد مینوی. آینه پژوهش. ش ۷۲.
- رضی، احمد، حاجتی، سمیه (۱۳۹۱). تحلیل رفتار متقابل شخصیت‌ها در داستان شیر و گاو از کلیله‌ودمنه. متن شناسی ادب فارسی. ش 31.
- رضوانیان، قدسیه، غفوری، عفت (۱۳۹۴). تبیین شکاف بین سیاست و اخلاق بر مبنای نظریه ماکیاولی. پژوهش‌نامه ادبیات تعلیمی. ش ۲۵.
- زنجانی، برات (۱۳۷۵). تبلور معانی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. ش ۱۳۷-۱۳۸
- _______(۱۳۸۷). نقدی بر کلیله‌ودمنه به تصحیح مجتبی مینوی. ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی. ش ۱۰.
- سام خانیانی، علی‌اکبر، ملک پایین، مصطفی (۱۳۹۱). تحلیل اساطیری حکایت شیر و گاو در کلیله‌ودمنه بر پایه نظریه یونگ و نورتروپ فرای. زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز. ش ۲۲۶
- سنچولی، احمد، کیچی، زهرا (۱۳۹۳). تحلیل شخصیت دمنه با تکیه بر نظریه روان‌شناسی فردی آلفرد آدلر. زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز. ش ۲۲۹.
- شریف پور، عنایت‌الله، محمدی، محتشم (۱۳۸۷). اندیشۀ سیاسی در کتاب کلیله‌ودمنه. دانشکده ادبیات و علوم انسانی باهنر کرمان. ش ۶۹.
- صادقی، مریم و فلاح مغاری، سمیه (۱۳۹۰). تبیین سیاست‌های حکومتی در تاریخ بیهقی و کلیله‌ودمنه. نامه فرهنگستان. ش ۴۶.
- صادقی گیوی، مریم (۱۳۹۲). مدیریت سیاسی بر ناشناخته‌ها در کلیله‌ودمنه. مطالعات نقد‌‌ادبی. ش ۳۰.
- صادقی گیوی، مریم، فرزانه، اکرم (۱۳۹۴). بررسی ساختار درونی قدرت در کلیله‌ودمنه «داستان‌های شیر و گاو و بوف و زاغ». هشتمین همایش پژوهش‌های زبان و ادبیات فارسی.
- صفا، ذبیح‌الله (۱۳۹۲). تاریخ ادبیات ایران. ج ۱. تهران. فردوس.
- طاهر، غلام‌رضا (۱۳۶۰). نظری در معنای یک بیت کلیله‌ودمنه. آینده. ش ۶.
- ظهیری ناو، بیژن، نواختی مقدم، امین، ممی زاده، مریم (۱۳۸۹). سیر و تداوم اندیشه‌های ایرانشهری در کلیله‌ودمنه. پژوهش‌های زبان و ادبیات فارسی، ش ۷.
- ظهیری ناو، بیژن؛ ممی زاده، مریم (۱۳۹۴). سیر و تداوم اندیشه‌های ایرانشهری در کلیله‌ودمنه. دهمین همایش بین‌المللی ترویج زبان و ادب فارسی.
- عبدالنعیم محمد حسنین (۱۳۳۲). کلیله‌ودمنه در زبان فارسی و عربی. آموزش‌وپرورش. ش ۸
- عزیزی، طاهره (۱۳۸۵). گزیده‌ای از مباحث سیاسی در کلیله‌ودمنه. علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم. ش ۳۶.
- عزیزی، محمد (۱۳۷۷). قصه‌گویی در کلیله‌ودمنه. ادبیات داستانی. ش ۴۷: ۶۲-۶۵.
- غ. واثق (۱۳۳۲). کلیله‌ودمنه. آریانا. ش ۹.
- غفرانی، محمد (۱۳۵۰). نصوص ناشناخته از کتاب کلیله‌ودمنه. مقالات و بررسی‌ها. ش ۷ و ۸
- فرامرزی، عبدالرحمان (۱۳۰۴). کلیله ‌و دمنه. ارمغان. ش ۱.
- فرزان، محمد (۱۳۳۶). درباره کلیله‌ودمنه (جواب به احتجاج خواننده). یغما، ش ۵.
- _______(۱۳۱۵). کلیله‌ودمنه بهرامشاهی. ارمغان. ش ۱۷۶ تا ۱۸۱ و (۱۳۱۶). ش ۶-۷ و (۱۳۱۸). ش ۱.
- _______(۱۳۳۴). نظری به حواشی کلیله‌ودمنه. یغما، ش ۹۱: ۵۰۴-۵۱۰ و (۱۳۳۵). ش ۹۳.
- _______ (۱۳۳۱). در اطراف کلیله‌ودمنه بهرامشاهی، آموزش‌وپرورش. ش ۱ تا ۳ و (۱۳۳۲). ش ۴ تا ۶ و ۹ تا ۱۲.
- فولاد پور، سیما، شکری فومشی، محمد (۱۳۹۴). بررسی تمثیلات مانوی در ادبیات منثور فارسی از آغاز تا حمله مغول. پژوهش‌های ادبی. ش ۵۰.
- قریب، مهدی و بهبودی، محمدعلی (۱۳۷۵). یادداشت‌های مینوی. تهران. پژوهشگاه علوم انسانی
- کزازی، میر جلال‌الدین (۱۳۸۸). برزویه طبیب و آئین جین. مطالعات ادبیات تطبیقی. ش ۱۰.
- کمیلی، حامد (۱۳۸۷). راوندی، انتحال یا اقتباس. آینه میراث. ش ۴۳.
- مافی، عباس (۱۳۹۵). فهرست مقالات فارسی مجموعه‌ها (یادنامه‌ها و...). تهران.
- کولاییان، درویش علی (۱۳۸۸). کلیله‌ودمنه از کجا آمده است. حافظ. ش ۶۳.
- مجتبایی، فتح‌الله (۱۳۶۳). ملاحظاتی دربارۀ اعلام کلیله‌ودمنه. ش ۲.
- _________ (۱۳۹۴). داستان‌های هندی و بودائی در ادب فارسی. اطلاعات حکمت و معرفت. ش ۲: ۵-۱۱.
- ____________(۱۳۷۴). رای و برهمن (گزیده کلیله‌ودمنه). تهران. سخن.
- مجلی زاده، امین و سلمانی، مهدی (۱۳۹۵). کتابشناسی کلیله‌ودمنه در زبان فارسی. آینه پژوهش. ش ۱۵۷.
- مجلی زاده، امین و طاووسی، مجتبی (۱۳۹۴). کتابشناسی کلیله‌ودمنه در زبان فارسی، همایش پژوهش‌های زبان و ادبیات فارسی.
- محجوب، محمدجعفر (۱۳۳۶). کلیله ‌ودمنه. فرهنگ ایران‌زمین. ش ۵.
- _______ (۱۳۳۸). دربارۀ کلیله‌ودمنه. فرهنگ ایران‌زمین. ش ۷.
- _______(۱۳۴۱). چند کلمه دربارۀ کلیله‌ودمنه و دو باب ترجمه نشدۀ آن. کتاب هفته، ش ۲۵.
- _______ (۱۳۷۷). باب برزویه، افسر خرد بر تارک کلیله‌ودمنه. خاکستر هستی. تهران: مروارید.
- __________(۱۳۹۵). درباره کلیله‌ودمنه. تهران. خوارزمی.
- محمدی کله سر، علی‌رضا (۱۳۹۷). نقد کاربرد نظریه در مقالات پژوهشی. نقد ادبی. ش ۴۲.
- محمودی، محمدعلی، دهواری، نوید (۱۳۹۳). بررسی و تحلیل اندیشه‌های سیاسی کلیله‌ودمنه بر اساس مکتب‌های سیاسی مطرح. مجموعه مقالات اولین همایش میراث مشترک ایران و هند، اعظم لطفی، فرزانه و حسینی اشکوری، صادق (گردآورنده). تهران. موسسه تاریخ علم و فرهنگ.
- مرتضایی، جواد (۱۳۸۰). نگاهی به یادداشت‌های انتقادی استاد فرزان بر کلیله‌ودمنه مصحَّح مینوی. نامه پارسی. ش ۲.
- مستعلی زاد، تهمینه؛ شیخلووند، فاطمه (۱۳۹۴)، بررسی جنبه‌های مدیریتی نصایح الملوک در ادب فارسی با تأکید بر سیاست‌نامه. همایش جستارهای ادبی، زبان و ارتباطات فرهنگی.
- مشهور، پروین دخت، شاهسونی، زهرا (۱۳۹۰). شیوه و سبک قصه‌گویی و شخصیت‌پردازی در کلیله‌ و دمنه. ش ۱۴.
- معینی نجف‌آبادی، فریبا و محمدی ده چشمه، حمزه (۱۳۹۴). بررسی تطبیقی آیین مملکت‌داری در قابوس‌نامه، سیاست‌نامه،کلیله‌ودمنه و مرزبان‌نامه. همایش جستارهای ادبی، زبان و ارتباطات فرهنگی.
- مقربی، مصطفی (۱۳۳۳).مقدمه علی بن شاه بر کلیله‌ ودمنه. فرهنگ ایران‌زمین. ش ۲.
- معین‌الدینی، فاطمه (۱۳۷۷). ساختار و ویژگی داستان‌های اپیزودیک بر اساس کلیله‌ودمنه. نثر‌‌پژوهی ادب فارسی. ش ۴، ۵.
- موسوی، فرج‌الله (۱۳۹۱). جایگاه تاریخی کلیله‌ودمنه در فرهنگ و تمدن شرقی. مسکویه. ش ۲۳.
- نرماشیری، اسماعیل، ملازهی، نورملک (۱۳۹۴). بررسی تطبیقی روانکاوانه دو شخصیت کلیله‌ودمنه. دهمین همایش ترویج زبان و ادب فارسی.
- نصرالله منشی (۱۳۸۴). ترجمه کلیله‌ودمنه. تصحیح مجتبی مینوی. تهران. امیرکبیر.
- نفیسی، سعید (۱۳۴۱). محیط زندگی و احوال و اشعار رودکی. تهران. امیرکبیر.
- مهدوی دامغانی، احمد (۱۳۴۱). یادداشت‌هایی دربارۀ ابیات عربی کلیلۀ بهرام شاهی. یغما، ش ۱۶۹، ۱۷۱ تا ۱۷۶. (۱۳۴۲) ش ۱۷۸، ۱۸۱، ۱۸۲، ۱۸۴، ۱۸۵، ۱۸۸.
- ____________ (۱۳۶۷). یادداشت‌هایی بر کلیله‌ودمنه (به تصحیح مجتبی مینوی). نشر دانش. ش ۳۱.
- میرحسن شاه (مترجم). (۱۳۵۰). مآخذ کلیله‌ودمنه در سنسکریت و ترجمه‌های دری آن. ادب. ش ۵.
- مینوی، مجتبی (۱۳۳۶). درباره بیتی از کلیله ‌ودمنه. یغما. ش ۱۱۱.
- ________(۱۳۴۲). نمایشنامه کلیله‌ودمنه (اقتباس علی‌رضا امیر‌معز). راهنمای کتاب. ش 9.
- نقی زاده، فرناز، امیریان، طیبه (۱۳۹۰). بررسی عناصر داستان در کلیله‌ودمنه فارسی و عربی (باب شیر و گاو). پژوهش‌های نقد‌ادبی و سبک‌شناسی. ش ۳.
- هاشمیان، مانلی (۱۳۹۲). تیپ‌سازی و شخصیت‌پردازی در داستان شیر و گاوکلیله‌ودمنه. رشد آموزش زبان و ادب فارسی. ش ۱۰۵.
- یوسفی، غلامحسین (۱۳۵۵). داروی جان. دیداری با اهل‌ قلم. علمی.

پایگاه‌ها:

)تاریخ مراجعه به سایت­ها: فروردین 1399(
www.Civilica.com
www.Magiran.com
www.noormags.ir
www.Sid.ir