فتوّت و جوانمردی به معنای مجموع خصائل پسندیده مانند: ایثار، فداکاری، شفقت نسبت به دیگران و مراقبه احوال نفسانی، یکی از آیینهای ارزشمند مردمی بوده که در طول قرنهای متمادی با تکیه بر قدرت اجتماعی در ایران وجود داشته و تداوم یافته است. این آیین در ایران از پیشینهای بس طولانی برخوردار است و قدمت آن به دوران قبل از اسلام میرسد. آیین فتوّت و جوانمردی دارای دو رویکرد اجتماعی وفردی بوده و پیوسته اهل فتوّت را در دو جنبة مختلف به سوی تکامل انسانی سوق داده است. فتوّت در متون نثر عرفانی نیز به عنوان یکی از راههای وصول به حقیقت همواره موردتوجّه بوده است. در این آثار به جوانب مختلف آیین فتوّت از جمله جنبههای فردی، اجتماعی، الهی و نیز آداب و رسوم فتیان اشاره میشود. لیکن بیشترین توجّه نویسندگان متون نثر عرفانی متوجّه جنبة نظری آن است و به تعریف و تفسیر واژة فتوّت پرداختهاند. در این پژوهش قصد داریم مقولة فتوّت و جوانمردی را از دیدگاه اهل تصوّف و نویسندگان متون نثر عرفانی تا پایان قرن ششم هجری مورد بررسی و تجزیه و تحلیل علمی قرار دهیم. روش تحقیق ما در این پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است.